تور کویر مصر

در تور کویر مصر خواهید دید:

کویر مصر کجاست؟

روستای مصر یا کویر مصر در قلب کویر مرکزی ایران در ۴۵ کیلومتری شرق شهرستان جندق و در ۳۰ کیلومتری شمال شهرستان خور در شمال شرقی استان اصفهان قرار دارد. موقعیت جغرافیایی روستا ۰۴/۳۴ شمالی و ۴۷/۵۴ شرقی می باشد.

روستای مصر با حدود 180 نفر جمعیت در میان شن‌های روان کویر مرکزی ایران قرار دارد. این روستا این روزها از مهمترین و جذابترین مناطق گردشگری ایران به حساب می‌آید و نام دریای شنی کویر مصر برای بسیاری از طبیعت‌گردان آشناست .مصر به همراه دو روستای بسیارکوچک دیگر به نامهای امیرآباد و فرحزاد دریک خط شمالی–جنوبی به طول حدود ۶ کیلومتر واقع شده‌اند.

کویر مصر ایران، توسط رشته کوه هایی از جانب غرب، جنوب غرب و جنوب شرق محاصره شده است که بخشی از سلسله جبال کوه های فلات مرکزی ایران به حساب می آید. این کویر در گودال هایی طبیعی در کوهپایه های این کوه، تپه های ماسه ای زیبایی را تشکیل داده است که هدف گردشگری و کویر نوردی می باشد. روستای مصر به دلیل قرار گرفتن در جنوب کویر بزرگ مرکزی ایران دارای آب و هوای گرم و خشک است. مردم مصر در سال های اخیر و به خصوص در ایام گردشگری بیشتر به مشاغل مربوط به اسکان و خدمات به مسافران مصر می پردازند. شهرت کویر مصر زندگی آنان را نیز تغییر داده است. اما پیش از این بیشتر به کشاورزی و دامداری مشغول بودند و در کنار کاشت زعفران و گندم به پرورش شترنیز اشتغال داشتند.

دکتر آلفونس گابریل جغرافیدان و جهانگرد اتریشی (متولد 1982) می‌گوید: «کویر کسی را که یک‌بار اسیر افسونش شده باشد هرگز رها نخواهد کرد.» این جمله‌ای است که پس از سفر به کویر مصر ایران به آن ایمان پیدا خواهید کرد. افسون آسمان کویر مصر تا پایان عمرتان بارها و بارها شما را به آنجا خواهد کشید.

ریشه نام روستا :

چندین سال پیش بنیانگذار این روستا فرد سرمایه‌داری اهل جندق به نام یوسف بود که به شبانی و چراندن گوسفندان می‌پرداخت. عمر این روستا شاید بیشتر از ۱۰۰ سال نباشد، اما همه آن را به نام مزرعه یوسف می‌شناختند تا آنکه قناتهای روستا خشک و کم‌آب شد و یوسف را مجبور به حفر چاه با موتورهای دیزلی انگلیسی کرد. چند سال بعد از بهره‌برداری از این چاه، دوباره سفره‌های زیرزمینی آب پائین‌تر رفت تا اینکه یوسف چاه عمیق‌تری را حفر کرد به همین دلیل اهالی روستاهای همجوار، این روستا را «چاه دراز» نامیدند.

اما از آنجایی که یوسف این نام را دوست نداشته از اهالی خواست چون نام وی یوسف و داستان یوسف پیامبر نیز در سرزمین مصر اتفاق افتاد بود از آن به بعد نام این روستا را مصر بنامند. اهالی روستا نیز از آنجا که برای یوسف احترام زیادی قائل بودند، این روستا را «مصر» نامیدند. یوسف دستور داد تا در وسط روستا نیز خیابان عریضی به طول حداقل ۵۰۰ متر احداث شود و در پاسخ به ابهامات اهالی که می‌گفتند روستای ما کوچک است و نیازی به احداث این خیابان عریض و طویل نیست می‌گفت که در آینده‌ای نزدیک اینجا معروف و شلوغ می‌شود. جالب اینکه این پیش بینی یوسف درست از آب درآمد و اکنون گردشگران زیادی از این روستا دیدن می‌کنند به نحوی که اکنون این روستا یکی از مقاصد مهم طبیعت گردی در ایران به شمار می‌آید.

شرح روستا :
در ورودی روستا دو تاق کوچک مقابل هم قرار دارد که داخل یکی ژنراتور بزرگی وجود دارد که برق مصر و روستای هم جوار آنرا (فرحزاد) از این طریق تأمین می‌گردد و دیگری تنها مغازه روستاست که مجهز به خط تلفن ثابتی است که ارتباطات مخابراتی ساکنان یا احیاناً مسافران را برقرار می‌کند. البته در حال حاظر استفاده از تلفن همراه میسر می‌باشد، به این صورت که اگر شبکه مخابراتیه آنجا به صورت خودکار وارد گوشیه شما شد میتوانید تماس داشته باشید اگر نه ک باید شبکه آنتن آن منطقه را به صورت دستی وارد گوشیه موبایل خود کنید.
جدیدا مغازه ای دیگر در شمال روستای مصر توسط اهالی آن و یک کافه توسط یک خانم فرانسوی که دچار افسون کویر شده و قصد دارد تا پایان عمر در روستای مصر زندگی کند. احداث شده است.مردم روستا بسیار مذهبی و مقید هستند.
جالب است بدانید که در اردیبهشت سال 57 بارش باران شدیدی در روستای مصر باعث بوجود آمدن سیل و خرابی در روستا میشود که اکنون خرابی ها تعمیر و باز سازی شده اند و البته همین سیل باعث بوجود آمدن یک نیزار بسیار زیبا در 5 کیلومتری شرق روستا میشود.

جاذبه‌های گردشگری روستای مصر

وجود چاه آب عمیق، سرسبزی منطقه بیابانی و کشت درخت گز و …جهت جلوگیری از جابجایی شن‌های روان، بلوار به عرض حدود ۵۰ متر داخل روستا، وجود خانه‌های قدیمی و بازسازی آنها جهت اسکان توریست، موتور سواری، شترسواری سافاری در کویر و از همه مهمتر وجود نیزارهایی وسیع و سرسبز در فاصله ۵ کیلومتری روستا و وجود تپه‌های شنی در اطراف آن از جمله عواملی هستند که باعث جذب توریست در دل کویر گشته است و حضور توریست‌های خارجی برای دیدن عجایب کویر مرکزی ایران در آن فراوان است. بسیاری از منجمان ایرانی و خارجی آسمان صاف و تاریک این مکان را برای برپایی کارگاه‌های رصدی خود انتخاب می‌کنند و همچنین بسیاری از عکاسان از طبیعت کویری آنجا برای عکاسی استفاده می‌نمایند.

آسمان کویر چنان به شما نزدیک است که حس می‌کنید اگر دستتان را دراز کنید می‌توانید ستاره‌ای از آن بچینید. این آسمان خیره کننده تنها مورد علاقه چشمان غیر مسلح نیست چرا که ستاره شناسان هم می‌توانند در تمام فصول سال بدون هیچ مانعی در روستای مصر به تماشای ستارگان بنشینند.

نیزار روستای مصر

نیزار مصر در 5 کیلومتری شمال شرقی روستای مصر و ۲ کیلومتری شرق روستای فرحزاد در شمال شرقی استان اصفهان واقع شده است. موقعیت جغرافیایی نیزار E۵۴۴۸ و N۳۴۰۵ است. محصور شدن نیزار توسط شن های روان، جلوه منحصر به فردی به آن داده است. این نیزار آبشخور اصلی حیات وحش کویر منطقه است، ارتفاع نی ها در پاره ای از موارد به ۴ متر هم می رسد. این نیزار مکان مناسبی برای عکاسی از حیات وحش کویر مصر است.

علت پیدایش این نیزار و چشمه آن سیل ویرانگر روستای مصر در سال ۱۳۵7 بوده که باعث ایجاد دریاچه بزرگی در مکان نیزار فعلی شده است. دریاچه مذکور به مرور زمان خشک شده است ولی مسیر آب ایجاد شده در زیر ماسه ها و زمین های این منطقه موجب شده است که پساب کشاورزی روستای امیر آباد پس از نفوذ به لایه های زمین، در منطقه نیزار مجددا به سطح زمین بیاید و باعث ایجاد این نیزار گردد.

آب نیزار پس از آمدن به سطح و طی مسافتی در حدود ۲ کیلومتر مجددا در زیر لایه های ماسه فرو می رود و بار دگر در منطقه دریاچه نمک سلکنون به سطح می آید. با این تفاوت که به علت شور بودن زمین های دریاچه، آب بسیار شور می شود به نحوی که در پایین دست دریاچه مسیر نهر ایجاد شده کاملا پوشیده از نمک است.
در مسیر رفتن به نیزار مصر از منطقه ای عبور میکنید که اهالی روستای مصر آنجا را جنگل کوتوله ها و قبرستان اجنه نامیدند و به هر کسی که میخواهد به آنجا برود توسیه میکنند که در روز و وقتی که هوا روشن است به آنجا بروند!

البته اینها فقط داستان سازی ها خرافات مردم عوام است!

جمعیت

این روستا در دهستان جندق قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۸۳ نفر (۴۱خانوار) بوده‌است.

دریاچه نمک خور:

دریاچه نمک خور که بزرگترین دریاچه فصلی نمک جهان است، از جمله کم ارتفاع‌ترین نقاط در فلات ایران نیز محسوب می‌شود

شهرستان خور و بیابانک به مرکزیت شهر خور در منتهی‌الیه شرق استان اصفهان قرار گرفته است. این شهرستان از شمال به استان سمنان از جنوب و شرق به استان یزد و از سمت غرب به بخش انارک شهرستان نایین محدود است.

شهرستان خور و بیابانک به صورت جلگه و دشت همواری است که عوارض پراکنده‌ای در جنوب، شمال، غرب و مشرق آن به چشم می‌خورد.

این دریاچه در قسمت مرکزی تا جنوبی کویر مرکزی ایران گسترش دارد و ارتفاع آن از سطح آب‌های آزاد به طور متوسط 707 متر است.

عمق نمک در این دریاچه بر خلاف سایر دریاچه‌های نمک مشابه در فلات مرکزی ایران بسیار نازک بوده به طوری که از 5 سانتیمتر تا 10 متر متغیر است.

علت این تفاوت حرکت دائمی سفره‌های آب‌های شور زیرزمینی و لجن‌های سیاه لایه‌های زیرین می‌باشد که از شکل‌گیری و تراکم پلتفرم‌های نمکی جلوگیری می‌کند.

زمین‌های اطراف این دریاچه در مناطق غربی، شرقی و شمالی به شدت باتلاقی با درصد چسبندگی زیاد و در مناطق جنوبی به صورت زمین‌های پف کرده می‌باشد.

آب و هوای منطقه بسیار گرم و خشک و میزان ریزش باران در دریاچه به صورت میانگین 20 میلیمتر در سال می‌باشد. در هنگام بارش و ورود سیلاب‌های زمین‌های اطراف به دریاچه سطحی از آب سطح دریاچه را فرا می‌گیرد.

هرز آب‌های ورودی به دلیل شوری کویرهای اطراف اشباع از نمک هستند و به دلیل گرمی بالای هوا به سرعت تبخیر شده نمک خود را در دریاچه باقی می‌گذارند.

دمای هوا در گرمترین زمان به 55 درجه و در سرد ترین زمان (شب) به 5- درجه می‌رسد میزان رطوبت هوا در فصول گرم در حدود بسیار ناچیزی کاهش می‌یابد.

اختلاف زیاد درجه حرارت در روز و شب باعث شکسته شدن لایه نمک سطحی گشته و لایه های مرطوب زیرین از شکست‌های ایجاد شده رطوبت خود را از دست می دهند که این عامل باعث شکل‌گیری چندضلعی‌های نمکی (پلتفورم‌های نمکی) می‌گردد.

همچنین حرکت لجن‌های سیاه لایه های زیرین در این شکل گیری ها موثر است.

این کویر از دو چاله شمالی و جنوبی تشکیل شده که وسعت چاله جنوبی 3 برابر بزرگتر از چاله شمالی می‌باشد. ارتفاع از سطح دریا در چاله شمالی 15 متر بیش از چاله جنوبی می‌باشد.

این دریاچه در فصول بارش به صورت مخلوطی از گل رس و نمک درمی‌آید و در فصول خشک به صورت دریایی سفید از نمک تبدیل می‌شود . فشردگی نمک در لایه‌های زیرین رانندگی بر روی قسمت‌هایی از این دریاچه را بسیار سهل و آسان کرده است.